Kindermishandeling

Wat is kindermishandeling?
Ieder kind heeft recht op liefde, aandacht en een goede verzorging. Maar niet ieder kind krijgt dat ook. Er zijn ouders die hun kind verwaarlozen of mishandelen hun kind lichamelijk, geestelijk of seksueel. Mishandelen is ook als ouders een kind pesten of treiteren maar ook als ze het kind van binnen pijn doen. Dit gebeurd als het kind van alles de schuld krijgt. Het kind krijgt dan het gevoel dat het niks goed kan doen en het motiveert het kind niet om nog iets te doen. Er zijn kinderen die aan het lot overgelaten worden. Ze moeten zelf maar zorgen dat ze eten krijgen en hun kleren schoon krijgen. Dit is verwaarlozen. Je word ook verwaarloosd als je nooit een knuffel krijgt, een aai over de bol of een lief woord hoort. Er zijn ook mensen die juist kinderen willen knuffelen of aaien. Dit is seksueel mishandelen.

Kindermishandeling is nooit de schuld van kinderen of jongeren zelf. De meeste ouders willen hun kind helemaal niet mishandelen maar het gebeurd soms uit onmacht doordat ze bijvoorbeeld problemen hebben die ze niet aan kunnen.

Jaarlijks worden er ongeveer 80.000 kinderen in Nederland mishandeld. Het gaat om kinderen van alle leeftijden, om jongens en meisjes met de meest uiteenlopende achtergronden.


Vormen van Kindermishandeling
Er zijn verschillende vormen van kindermishandeling. Je hebt lichamelijke mishandeling, geestelijke mishandeling, seksueel misbruik of verwaarlozing. We werken de vormen hieronder uit.

Lichamelijke mishandeling:
Lichamelijke mishandeling is dat iemand anders het kind of de jongere verwond. Dat kunnen bijvoorbeeld kneuzingen, snij-, brand- of schaafwonden zijn. Maar ook botbreuken en hersenletsel valt onder mishandeling. De lichamelijke verwondingen kunnen ontstaan doordat een volwassene het kind of de jongere slaat, stompt of schopt enz.

Geestelijke mishandeling:
Deze mishandeling gebeurt telkens weer. Een volwassene zegt dat het kind niets kan en niets goed doet. Die keurt alles wat het kind doet af. Het kind wordt hierdoor vernederd en niet gemotiveerd om verder dingen te gaan doen. Slaap te kort hoort ook bij deze mishandeling. Als het kind regelmatig slaap te kort heeft dan wordt het ook geestelijk mishandeld.
Pesten, bang maken, onredelijk hoge eisen stellen horen ook bij deze mishandeling.Deze mishandeling blijkt moeilijk te signeren, maar is minstens net zo pijnlijk als de lichamelijke mishandeling.

Seksueel misbruik:
Seksueel misbruik zijn alle seksuele contacten van kinderen onder de 16 jaar met volwassen. De seksuele contacten die plaats vinden zijn tegen de zin in van het kind of waarvan een kind zich niet kan onttrekken.
Je kunt onderscheid maken in seksuele intimidatie en gedwongen seksuele handelingen. Bij seksuele intimidatie gebruikt de volwassene verbale en non-verbale communicatie. Dat kunnen bijvoorbeeld opmerkingen zijn die te maken hebben met seks, zoals moppen vertellen die met seks te maken hebben. Als een volwassene telkens knipoogt valt dat onder non-verbaal. Bij gedwongen seksuele handelingen is de volwassene handtastelijk. Bijvoorbeeld, aanranding, verkrachting.

Emotionele verwaarlozing:
De volwassene geeft het kind niet wat het nodig heeft voor de geestelijke en lichamelijke gezondheid en ontwikkeling. Onder geestelijke gezondheid verstaan we: Aandacht, liefde, respect, veiligheid, warmte enz. Bij lichamelijke gezondheid gaat het om: te kort aan voeding, slaap, benodigde medicijnen of kleding.


Signalen van kindermishandeling
Een lijst met signalen van kindermishandeling is alleen maar een hulpmiddel dat je kunt gebruiken om je vermoeden te toetsen. Je moet bedenken dat deze signalen ook andere oorzaken kunnen hebben. Het hoeft niet direct met kindermishandeling te maken te hebben. Als een kind bijvoorbeeld een blauwe plek heeft dan is dit geen reden tot zorgen. Als het kind iedere dag weer met blauwe plekken komt is het een ander verhaal. Overleg altijd met collega’s en vraag bij twijfel om advies.
Niet alle kinderen laten het merken dat ze mishandeld worden.

Algemene zorgwekkende signalen:
> Overdreven aanhankelijk gedrag.
> Pesterig gedrag
> Overdreven teruggetrokken gedrag
> Bang zijn voor alles wat nieuw of anders is.
> Blauwe plekken op vreemde plaatsen
> Angst bij het verschonen
> Altijd pijntjes en klachten
> Altijd bezig met het afschermen van zijn of haar territorium.

Signalen per leeftijdsgroep:
Baby’s:
> Het kan vies gebracht worden.
> Je merkt vaak iets vreemds aan de geslachtsdelen.
> Het kind heeft regelmatig blauwe plekken of andere verwondingen
> Het kind is vaak angstig/ schrikachtig.

Peuters en kleuters:
> Het kind speelt seksueel getinte spelletjes die niet bij zijn of haar leeftijd passen.
> Het kind kan zich opeens slecht concentreren.
> Het kind heeft regelmatig blauwe plekken of andere verwondingen.
> Het kind reageert afwijkend op knuffelen en lief gedrag.

Oudere kinderen:
> Het kind wil niet meer meedoen aan fysieke spelletjes.
> Het kind is agressief of juist erg terug getrokken.
> Het kind heeft vaak verwondingen zonder duidelijke verklaring.
> Het kind maakt seksueel getinte opmerkingen die niet bij zijn of haar leeftijd passen.

Niet verleiden door vooroordelen
Als je vermoed dat er sprake is van kindermishandeling moet je goed weten waar je op moet letten.
Een opvallend signaal is als het kind zich anders gedraagt. Dit is dan wel plotseling. Deze veranderingen kunnen van alles zijn. Bijvoorbeeld: Het kind is plotseling niet meer zindelijk, heeft ander gedrag, wil niet meer graag met andere spelen, heeft slaap of eetproblemen, enz.
Het kan ook lichamelijke veranderingen hebben. Het kind heeft buik pijn, blauwe plekken, pijn in de buurt van de geslachtsorganen of blaasontsteking.
Het kan ook lijken dat het kind bang is voor lichamelijk contact. Bijvoorbeeld dat ze niet aan geraakt wil worden of depressief zijn. Kinderen kunnen juist ook seksueel spel willen dit niet bij zijn of haar leeftijd past.

Er zijn nog meer signalen, maar het geldt voor alle signalen dat het meestal om combinaties gaan. Deze signalen hoeven te leiden tot kindermishandeling. Het kind kan ook niets laten merken, maar toch mishandeld worden. Als een kind mishandeld wordt komt het soms zelf vertellen wat er aan de hand is. Neem het kind dan serieus. Je moet het kind ook serieus nemen als er geen aanwijzingen zijn tot kindermishandeling. Niet alle kinderen vertellen er over. Ze zijn dan soms bang om het te vertellen, want de dader dreigt dan met meer mishandeling. Je het kind respecteren en voorzichtig zijn met wat je vertelt. De veiligheid van het kind staat voorop.

De gevolgen van kindermishandeling kunnen zijn:
> Ontwikkelingsstoornissen: Kindermishandeling remt de ontwikkelingen heel erg af en zo kan het ontwikkelingsstoornissen veroorzaken. Kindermishandeling tast de emotionele ontwikkelen en de vooruitgang van de motoriek, de spraak, groei, taalgebruik van het kind aan. De schade aan de emotionele ontwikkeling op jonge leeftijd kan later bij volwassen leeftijd weer naar voren toe komen. Bijvoorbeeld: gedragsproblemen, verslaving, crimineel gedrag en psychische problemen. Er kan zelfs zelfmoord aan te pas komen. Dit gebeurd als het kind zo verward is door de kindermishandeling.
> Lichamelijk letsel: Dit wordt veroorzaakt door lichamelijke mishandeling. Sommige verwondingen die een kind op kan lopen zijn door middel van medische hulp wel te genezen, maar ernstige verwondingen zoals littekens zullen het kind er altijd aan blijven herinneren. Het shaken – baby – syndroom ontstaan wanneer een kind hard op het hoofd wordt geslagen of als een baby heftig heen en weer wordt geschud. Hierdoor kunnen er bloedingen in de hersenen ontstaan. Als een baby in de buik wordt geschopt of gestompt lopen de inwendige organen een gevaar.Als een kind seksueel misbruikt wordt kent het ook lichamelijke schade. Hier denken we aan verwondingen aan de geslachtsorganen of de anus, enz. Het kind kan geslachtsziektes oplopen als er geen condoom wordt gebruikt. Het kind kan al op jonge leeftijd een aids – patiënt worden, als de dader seropositief is. Het kind die seksueel misbruikt wordt kan op jonge leeftijd zwanger worden. De dader die het kind zwanger heeft gemaakt, probeert het kind zover te krijgen dat er een abortus plaats vind. Dit doet hij om de misbruik verborgen te houden.
> Verstoord sociaal functioneren: Het kind kan problemen krijgen door de mishandeling met het functioneren in de maatschappij. De gevolgen kunnen zich op een heleboel manieren voordoen. Voorbeelden: Een kind kan zich anders gaan gedragen in een groep. De andere kinderen hebben dit snel in de gaten. Ze kunnen dan gemeen en hard tegen iemand zijn die anders is dan henzelf, zonder dat ze het in de gaten hebben wat er met hun klas of buurtgenootje aan de hand is.
> Dodelijke afloop: In de ernstige gevallen komt het kind te overlijden. Dit kan komen doordat het zwaar is mishandeld of verwaarloost.

Gevolgen van kindermishandeling*in de volwassene tijd*
Deze traumatische gevolgen/gebeurtenissen kunnen op latere leeftijd voor komen bij volwassenen die als kind zijn mishandeld:
> Zelfmoord of zelfverwonding: Mensen die vroeger zijn misbruikt zoeken vaak uitvluchten om te proberen de ellende van vroeger te vergeten. Zelfmoord is een definitieve vlucht om van de ellende af te zijn. Je stapt dan voor altijd uit de ellende. Zelfverwondingen lijken vaak een begin van zelfmoord, maar meestal verminkt een slachtoffer zichzelf om woede af te reageren. Het lichaam is misbruikt en heeft het in de ogen van het slachtoffer uitgelokt. Het moet door middel van zelfverwonding gestraft worden.
> Dissociatieve stoornissen: Als je een boek leest en je bent er geconcentreerd mee bezig merk je niet altijd wat iemand zegt of als er iemand de kamer binnen komt. Dit zijn vormen in het alledaagse leven van dissociatie. Je bewust zijn sluit dan af voor een aantal indrukken uit de omgeving. Een slachtoffer van mishandeling kan dit gebruiken om zich helemaal af te sluiten voor lichamelijk geweld of seksueel misbruik. Ze sluiten zich dan af voor de gebeurtenissen, maar ook voor de daarbij horende emoties. Slachtoffers hebben dit proces niet of nauwelijks in de hand.
> Verstoord sociaal functioneren: Op volwassen leeftijd heeft kindermishandeling nog invloed op wat iemand van andere volwassen verwacht. Het kan tot misverstanden, bepaalde spanningen leiden in omgang met andere volwassenen. Als een volwassene een relatie heeft komen deze behoeftes een vooroordelen heel vaak naar voren. De partner kan ondanks zijn goede wil niet het vertrouwen winnen van de persoon.
> Psychosomatische klachten: Slachtoffers hebben soms lichamelijke klachten aan de mishandeling overgehouden. Deze klachten zoals buikpijn, hoofdpijn zouden een psychische oorzaak kunnen hebben. We spreken dan van psychosomatische klachten. Soms blijken bepaalde klachten het indirecte gevolg van kindermishandeling te zijn.
> Posttraumatische stressstoornis: Als een slachtoffer geen tijd of kracht heeft om van een bepaalde gebeurtenis te herstellen kan dat leiden tot een posttraumatische stress stoornis. Het komt meestal naar voren doordat iemand, zelfs jaren na de gebeurtenis nog de schokkende gebeurtenissen herbeleeft in de vorm van onverwachte en indringende herinneringen met de bijbehorende angsten.
> Verslaving: Om herinneringen van vroeger te verdringen kunnen slachtoffers verslaafd raken. Ze beginnen met drugs of drank. Eerst 1x als dit helpt dan doet men dat de volgende keer maar weer. Zo zijn ze binnen een korte tijd verslaafd.

Gevolgen van kindermishandeling*voor de omgeving*
Kindermishandeling beïnvloedt de leefomgeving waar wij in leven. Mensen gaan op een andere manier met elkaar om. Mishandeling moet worden voorkomen. Niet alleen in het belang van het kind, maar ook voor de mensen die er omheen bij betrokken raken. Voorbeeld:
> De eigen ervaringen hebben een grote invloed op de manier waarop ouders met hun kind(eren) omgaan: Als een ouder op een liefde volle manier is opgevoed, kan hij/zij daar emotioneel en praktisch veel steun uitputten. Heeft een ouder een minder plezierige jeugd gehad kan dit nadelen hebben bij de opvoeding van zijn of haar kinderen. Niet elke ouder die zelf vroeger mishandeld is, gaat dit later bij zijn of haar kinderen doen.
> De overdracht van geweld:Een mishandeld kind dat buitenhuis zich afreageert met geweld.
Een vader die de moeder slaat. De moeder scheld het kind uit. Een kind wat misbruikt is en wat andere kinderen onzedelijk betast.Dit zijn allemaal weer dingen die weer in elkaar haken. Iedereen neemt elkaars gedrag over.

Bron: http://www.kindermishandeling.nl/
Tijdschrift Kinderopvang (Kind in de knel)
Tijdschrif Kiddo (Wat doe je als je kindermishandeling vermoed)